بررسی عملکرد دانه و برخی صفات وابسته در هیبرید‌های رایج و جدید ذرت (Zea mays L.) در کشور

تحقیق حاضر به منظور بررسی و مقایسه عملکرد دانه و برخی صفات وابسته در ارقام مختلف این گیاه، شامل سینگل‌کراس‌های 706، 705، 704، 703، 647 ،500، 400، 403، 260 و 201، دابل کراس370 و رقم مجاری تری‌وی‌کراس 527، در سال 1393 و در موسسه تحقیقات علوم دامی کشور انجام پذیرفت. در هر یک از ارقام صفاتی هم‌چون عملکرد دانه، بیولوژیک، صفات مرتبط با بلال، شاخص برداشت و وزن خشک به تفکیک اندام‌های هوایی اندازه‌گیری گردید. نتایج حاصل از مقایسات میانگین نشان داد که رقم KSC703 به ترتیب با 19.39 و40.11 تن در هکتار عملکرد دانه و بیولوژیک در صدر ارقام مورد بررسی قرار داشت. هم‌چنین رقم KSC260 بالاترین عملکرد دانه و بیولوژیک را بین گروه‌های رسیدگی 300، 400 و 500 نشان داد. نتایج حاصل از تجزیه‌ی ضرایب همبستگی نشان داد که عملکرد دانه بیش‌ترین رابطه را با عملکرد بیولوژیک (0.94)، طول بلال (0.90) و وزن صد دانه (0.89) داشت (P≤ 0.01). به نظر می‌رسد بهبود ژنتیکی در ارقام پر محصول از طریق افزایش صفاتی هم‌چون عملکرد بیولوژیک، طول بلال، وزن صد دانه، وزن ساقه و کاهش وزن گل تاجی صورت پذیرفته است چرا که ارقام با عملکرد بالاتر هم‌چون KSC703 از نظر این صفات تفاوت معنی‌داری را باسایر ارقام نشان دادند. پس از تبدیل هر یک از متغیرهای مورد مطالعه به توزیع نرمال Z (استاندارد کردن به روش آماری)، و تجزیه‌ی خوشه‌ای جهت تعیین فاصله‌ی بین ژنوتیپ‌ها هیبرید‌ها در پنچ گروه مجزا طبقه‌بندی شدند که این طبقه‌بندی به طور کامل منطبق با طبقه‌بندی فائو نبود.